پایگاه خبری صنایع نیوز

جايگاه طراحى در توليد ملى / گفت وگوی اختصاصی با میرسلیم

مصاحبه اختصاصى پایگاه خبری دنیای صنایع (صنایع نیوز) با مهندس سید مصطفی ميرسليم
صنایع نیوز: شما از طرفداران باسابقه حمايت از محصولات ايرانى بشمار مى رويد؛ هم ميهنان ما هم معمولاً خواهان استفاده از كالاهاى خودمانند ولى اغلبِ مردم از كيفيت محصولاتمان اظهار رضايت نمى كنند. شما مشكل را در كجا مى بينيد؟
میرسلیم: بسم الله الرحمن الرحيم. اين كه بسيارى از مردم از كيفيت كالاهاى داخلى ابراز نارضايتى مى كنند ، ناحق نيست و به نظر من ريشه مشكل در طراحى كالاهاى داخلى است.
صنایع نیوز: آيا براى هر محصولى بايد طراحى صورت گيرد؟
میرسلیم: حتماً! حتى معمولاً وقتى بچه ها با گل چيزى را درست مى كنند ابتدا در ذهن خود تجسمى از آن را ترسيم مى نمايند، چه رسد به كالاهاى صنعتى جدى؛ به بيان ساده : طراحى ، مرحله اى است بين تشخيص و تعريف نياز و ساخت و توليد كالاى جوابگوى آن نياز.
صنایع نیوز: اين مرحله واسط و ضرورى، چه ويژگيهايى دارد؟
میرسلیم: پس از تشخيص دقيق و درست نياز و در نظر گرفتن ضوابط و مقررات قانونى و معيارهايى كه الهام گرفته از فرهنگ ما است و مراعات اقتضاهاى محيط زيستى، كار طراحى آغاز مى شود؛ طراحان ضمن آن كه بايد برخوردار از خلاقيت و ذوق و سليقه باشد، نيازمند طى دوره هاى آموزشى تخصصى اند. طراحى جنبه علمى و فناورانه دارد و به منظور نتيجه گيرى متناسب با اهدافى كه در اصل نياز مستتر است، بايد نكاتى در نظر گرفته شود كه به سلائق مشترى، امكانات ساخت و توليد، مقتضيات نگهدارى و تعمير و در نهايت چگونگى بازيافت قطعات فرسوده پس از سپرى شدن دوران بهره بردارى برمى گردد.
صنایع نیوز: آيا واقعاً در طراحى بايد سلائق مشترى را در نظرگرفت؟
میرسلیم: مشترى همان بهره بردار است؛ اوست كه بايد تحمل كننده تمام كاستى ها باشد. سلائق ايرانى ها تا آنجا كه به مشتركات آداب و رسوم و سبك زندگى ما برمى گردد، بايد در طراحى منظور شود تا بتواند بيشترين رضايت مردمى را جلب كند. مثال مى زنم : ژاپنى ها با مطالعه آداب و رسوم ما متوجه شدند كه ما برنج را به شكل ويژه اى طبخ مى كنيم: گاهى كته، گاهى چلو، دم كرده، گاهى با تركيب بعضى سبزيجات يا حبوبات، هميشه با ته ديگ...سپس به طراحى پلوپز برقى براى ما پرداختند كه در كشور خودشان كاربرد ندارد. اين محصول الان جزو جهيزيه تقريباً هر تازه عروس ايرانى است! اين يك طراحى موفق است از لحاظ مراعات سلائق بهره بردار يعنى در اين مورد، كدبانوى ايرانى. اين نكته براى تمام كالاهاى خانگى و ادارى و آموزشى و صنعتى و كارگاهى.... مصداق دارد: طراح بايد در درجه اول به بهره بردار احترام بگذارد و رفاه و خواسته او را برآورد والا مشترى بايد سالها با نارضايتى تحمل بدسليقگى او را بكند. كالاى ايرانى براى ايرانى بايد طراحى شود و كالاى صادراتى براى مشترى خارجى با توجه به سلائق و آداب و رسوم او.
صنایع نیوز: چه نكته اى براى ساخت و توليد بايد درنظرگرفته شود؟
میرسلیم: در مورد ساخت و توليد نيز بايد شرائط كشور از لحاظ تأمين مواد اوليه و مواد ميانى مناسب ، امكانات فنى و ابزارى قطعه سازان ، سطح مهارت و تجربه و آموزش كاردانان و فناوران و امكانات خط توليد، در طراحى منظور شود. همكارى مستمر و جامعى بايد بين طراح و قطعه ساز وجود داشته باشد و در بهترين شرائط با مشورت يكديگر كار طراحى را تكميل كنند والا ممكن است طراح مأيوس شود و به سراغ قطعه سازان خارجى برود يا ممكن است قطعه ساز متأسف شود از اين كه طراح خود را از نظريات و پيشنهادهاى فنى مبتنى بر تجربه قطعه ساز محروم نگهداشته است و در نتيجه خسارت به كيفيت محصول وارد شود يا از نظر قيمت رقابت پذير نشود.
صنایع نیوز: شما به مقتضيات نگهدارى و تعمير هم اشاره كرديد؛ تعمير و نگهدارى چه مناسبتى با طراحى دارد؟
میرسلیم: در دوران بهره بردارى و براى بهره بردارى خوب ، از محصول بايد طبق شيوه نامه اى نگهدارى شود؛ نگهدارىِ بد عمر محصول را كاهش مى دهد و موجب آلودگى محيط زيست و اسراف مى شود. گاهى در اثر نگهدارى غلط عمر محصول به يك پنجم آنچه در طراحى پيش بينى شده كاهش مى يابد و اين ضايعه بزرگى است براى سرمايه هاى كشور. نگهدارى بايد دقيق و آسان و مؤثر باشد و طراح موظف است چگونگى بهره بردارى درست و تعمير بموقع و فناورانه كالا را پيش بينى كند. نبايد طراح غافل از نگهدارى و تعمير، طراحى مستقلى انجام دهد تا به دليل عدم پيش بينى مناسب و سختى نگهدارى و تعمير ، مشترى يا بهره بردار از آن سرباززند و عواقب خسارتبارى را تحمل كند و در مواردى مردم را بستوه آورد.
صنایع نیوز: موضوع بازيافت را هم لطفا توضيح دهيد.
میرسلیم: هر محصولى عمرى دارد و پس از آن نبايد كالاى فرسوده وبال جامعه شود يا محيط زيست را به گند بكشد. طراح بايد از آغاز پيش بينى چگونگى بازيافت قطعات و مواد را بنمايد تا كشور به قبرستانى زشت از وسائلى تبديل نشود كه از رده خارج شده اند. بعلاوه منابع زمين نامحدود نيست و اگر بخواهيم اسراف گونه از منابع موجود براى تهيه مواد اوليه يا ميانى استفاده كنيم شايد براى نسلهاى آينده چيزى درخور توجه باقى نماند و اين ظلم و اجحاف است. اميدواريم طراحان ما اين موارد و بسيارى از ظرافتهاى ديگر را در مدّ داشته باشند تا راه حمايت درخور از كالاهاى داخلى باز شود.
صنایع نیوز⁃ از توضيحات جامع شما سپاسگزاريم.
میرسلیم:مشاهده خلاف واقع ، شاكى و خواستار رسيدگى شود. البته همين جا بايد يادآورى كنم كه هيچ سازنده اى نمى تواند ادعا كند كه ساخت وتوليد كالا را با علم كامل انجام داده است. علم كامل نزد خداست و دانش بشرى عطيه اى الهى و جزئى است و همواره ممكن است كه برخى از كاستى ها، على رغم طى كردن كليه آزمونهاى وظيفه اى و دوام، در هنگام بهره بردارى رخ بنمايد. از اين رو سازندگان متعهد سرنوشت محصولات خود را بعد از فروش نزد مشتريان پيگيرى مى كنند تا اگر نكته اى مغفول مانده باشد هرچه سريعتر به جبران آن بپردازند و در صورت لزوم حتى فراخوان بدهند تا همه مشتريان مراجعه كنند و سازنده بر مبناى تحقيقات توسعه اى كه انجام داده مبادرت به رفع نقص بنمايد.
صنایع نیوز: آيا مفهوم دوره ضمانت همين است؟
میرسلیم: اين اقدام بيش از آن چيزى است كه منحصر به دوران ضمانت مى شود و مى دانيم كه تضمين كالا از طرف سازنده، از حقوق مصرف كنندگان محسوب مى شود؛ پيگيرى سرنوشت كالا نزد مصرف كننده ، در واقع نوعى تعهد سازنده را در خدمت رسانى صادقانه به مشتريان خود و جلب رضايت آنها نشان مى دهد و بر رقابت پذيرى كالا مؤثر است. مجموعه چنين نكات مهم فنى و تبليغى و اقتصادى است كه حقوق مشتريان يا بهره برداران يا مصرف كنندگان و در كل احترام به حقوق عمومى را نشان مى دهد و شرط مهمى است براى حمايت از كالاى توليد داخل بويژه اگر مالكيت معنوى آن ايرانى باشد: براى چنان كالاهايى كه آبروى كشور را همراه خود دارد، به موضوع احترام به حقوق عمومى بايد با سخت گيرى بيشتر توجه و از آن مراقبت كرد.
صنایع نیوز⁃ از توضيحاتتان صميمانه متشكريم.